Droga „przez budynek”
Ostatnio Sąd Najwyższy zajmował się ciekawą sprawą dotycząca drogi koniecznej. Drogę taką wyznacza sąd zawsze wtedy, gdy nieruchomość nie posiada odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Problem właścicieli działki bez dostępu do drogi publicznej polegał na tym, że projektowana droga przebiegać miała przez już istniejący budynek. Waga prawna sporu spowodowała, że sprawa trafiła na wokandę Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy miał zdecydować czy droga konieczna wyznaczana dla nieruchomości nie posiadającej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej może przebiegać przez teren zabudowany, co przecież wymagać będzie usunięcia tych zabudowań. Wskazane zostały trzy sytuacje przebiegu drogi mimo istnienia budynków na jej trasie. Pierwsza sytuacja to, gdy budynek gospodarczy stojący w przebiegu planowanej drogi został wybudowany przed wszczęciem postępowania sądowego bez stosownych zezwoleń, ale budowa ta została następnie zalegalizowana, lecz w postępowaniu administracyjnym innym uczestnikom odmówiono statusu strony i nie mieli oni możliwości skutecznie zakwestionować legalizacji budowy. Druga sytuacja, to gdy sąd wydał postanowienie o zabezpieczeniu wniosku o ustanowienie drogi koniecznej zakazując wznoszenia budynku, lecz mimo to budynek gospodarczy został wzniesiony na podstawie pozwolenia na budowę. Trzecia sytuacja, gdy budynek gospodarczy został wybudowany już po wydaniu postanowienia o ustanowieniu drogi koniecznej przez sąd na podstawie zgłoszenia zamiaru budowy, gdyż nie było konieczne pozwolenie na budowę (na podstawie art. 30 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane). Sąd Najwyższy stwierdził, iż jeżeli występują przesłanki przeprowadzenia drogi przewidziane w przepisach to droga konieczna może być przeprowadzona przez nieruchomość sąsiednią także wtedy, gdy istnieje konieczność rozbiórki istniejącego na tej nieruchomości budynku – wzniesionego na podstawie pozwolenia na budowę albo bez takiego pozwolenia, ale którego budowa została zalegalizowana na podstawie art. 49 i następnych ustawy Prawo budowlane. W postanowieniu o ustanowieniu służebności drogi koniecznej sąd może orzec nakazy lub zakazy niezbędne do urządzenia tej drogi, czyli może również nakazać rozebranie budynku. Sąd Najwyższy wyraził zatem pogląd, który pozwoli wielu na obniżenie kosztów pomocy kancelarii adwokackiej i skrócenie postępowania przed sądem a nieroztropnego właściciela nieruchomości zmusi do rozebrania „sprytnie” postawionego budynku.
"Artykuł ukazał się w tygodniku Reporter Gazeta, a Wydawca wyraził zgodę na umieszczanie materiału redakcyjnego na jego stronie internetowej oraz portalach społecznościowych"